Co zmienia się w żywieniu dziecka, które skończyło rok?
Nasze maleństwo wyrosło i nie jest już niemowlakiem. Najwyższa pora zacząć traktować go jak prawie dorosłego. Mówię tutaj oczywiście o jedzeniu 🙂
Często się mówi o zakazach dla niemowlaków: tego nie, tamtego nie. Czy to znaczy, że roczniak może już jeść wszystko? Prawie 🙂
W karmieniu metodą BLW, a takie karmienie rekomenduję, dziecko od początku nie dostaje papek. Wspomnę tylko, że roczne dziecko powinno już jeść produkty stałe i jeżeli do tej pory dostawało większość w postaci papki, powinno już z nich zrezygnować.
To czy nadal będzie dostawało mleko mamy czy mleko modyfikowane, zależy tylko od Was. W zaleceniach nie ma konieczności podawania mleka, jeżeli dziecko będzie miało odpowiednią dietę. Co za tym idzie, możemy zakończyć karmienie mlekiem mamy, ale mleko krowie, modyfikowane czy roślinne jest nadal ważnym elementem diety dziecka. Po ukończeniu roczku masz wybór, co podawać. Karmienie piersią jest najzdrowsze dla dziecka i bardzo polecane jest jak najdłuższe podawanie piersi. Najlepiej do ukończenia drugiego roku życia lub dłużej jeśli tylko mama i dziecko mają ochotę.
Dieta rocznego dziecka – 5 posiłków o stałych porach. Dlaczego to takie ważne? Żołądek dziecka jest nadal bardzo mały w porównaniu do dorosłego człowieka. Lepiej będzie mu się trawiło, jeżeli posiłki będą mniejsze, a częściej. Roczne dziecko potrzebuje zdrowej, zbilansowanej diety.
Większe posiłki to śniadanie, obiad i kolacja. Mniejsze, które można traktować jako przekąski to drugie śniadanie i podwieczorek.
Źródło: „Żywienie niemowląt i małych dzieci” Pod redakcją Haliny Weker i Marty Barańskie, 2014 str. 33
Co do picia dla roczniaka?
Nadal głównym napojem powinna być woda. Jeżeli karmisz jeszcze piersią to mleko też będzie zaspokajać pragnienie i oczywiście uzupełniać składniki mineralne. To do kiedy zamierzasz karmić jest indywidualną sprawą każdej kobiety. Ja planuję zakończyć niedługo po ukończonym roku. Jak to wyjdzie w praktyce – zobaczymy.
Rocznemu dziecku można podawać soki do picia (do 120 ml dziennie) – naturalne, bez dodatku cukru. Jeśli kupujesz gotowy sok, przeczytaj etykietę. Do picia można również włączyć owocowe lub ziołowe herbatki (z dzikiej róży, maliny, lipy, czarnego bzu) oraz domowe kompoty. Czarna herbata nie jest wskazana.
Czego nie podawać roczniakowi:
Grzybów – zdania specjalistów co do tego kiedy można wprowadzić grzyby są podzielone, ale na pewno powinno się ich unikać w pierwszych latach życia
Żywności wysoko przetworzonej, fast foodów – zawierają zbyt dużo konserwantów i soli dla tak małego organizmu
Napojów gazowanych – kolorowe napoje zawierają mnóstwo konserwantów, sztucznych barwników i cukier. Woda gazowana również nie jest zaleca, gdyż dwutlenek węgla w niej zawarty wpływa drażniąco na śluzówkę żołądka. Zawarty w napoju gaz może przyczynić się do bolesnych kolek i wzdęć
Słodyczy – roczne dziecko nie powinno dostawać zbyt dużej ilości cukru. Wystarczy, że pojawią się lekko słodkie zdrowe rzeczy, ale z typowych słodyczy powinniśmy zrezygnować . Są to tylko puste kalorie
Mocno wysmażonych i tłustych potraw – są zbyt ciężkostrawne
Ryb wędzonych – małe dzieci nie powinny jeść ryb wędzonych, konserw rybnych i ryb w zalewach. W trakcie wędzenia wytwarzają się szkodliwe związki. Nie są zalecane dla dzieci do ukończenia 3 roku życia. Po tym czasie też staramy się nie podawać ich zbyt często.
Szynki wędzonej – jak w przypadku ryb ze względu na szkodliwe związki nie podajemy do 3 roku życia
Surowego mięsa i ryb –nie są bezpieczne do spożycia dla dzieci w żadnym wieku
Serów pleśniowych – powyżej 3 roku życia. Wcześniejsze ich wprowadzanie nie jest zalecane ze względu na ryzyko zakażenia szkodliwymi bakteriami (np. Listeria). Nie dotyczy serów pasteryzowanych.
Cukru i soli – dlaczego niemowlakom nie podajemy cukru i soli pisałam tutaj. Dla rocznego dziecka nadal powinniśmy ograniczać te produkty z tych samych względów. Organizm roczniaka jest już lepiej rozwinięty, dlatego całkowita eliminacja nie jest potrzebna. Należy jednak pamiętać, że wszystko w nadmiarze może zaszkodzić. Co za tym idzie nadal unikajmy produktów gotowych, z konserwantami i dodatków typu kostka rosołowa. Z dodawaniem cukru i soli zachowajmy umiar.
Dzieci w wieku 1 roku potrzebują 0,5 g soli dziennie. Pamiętajmy, że sól pojawia się w takich produktach jak np. chleb, kiszonki czy ser żółty. Dlatego dodatkowe solenie potraw powinniśmy ograniczać lub najlepiej z niego zrezygnować.
Ilość cukru nie powinna przekraczać 2 małych łyżeczek dziennie.
Co może jeść roczne dziecko – nowe produkty, które mogą się pojawić na stole
Oczywiście z umiarem, jak dziecko ma już roczek nie znaczy, że pierwszego dnia ma dostać wszystkie podane niżej propozycje.
Kakao – takie naturalne, a nie błyskawiczne, które w składzie ma mnóstwo cukru
Mleko krowie – najlepsze tłuste. Możemy zacząć podawać już np. kaszkę na mleku lub budyń
Mleko kozie i owcze – mają bardzo wysokie stężenie soli mineralnych oraz małą zawartość kwasu foliowego i witamin. Możemy zacząć podawać w niewielkich ilościach po roku
Ser żółty, mozzarella, feta – ze względu na zawartość soli, wprowadzam po 1 roku i w umiarkowanych ilościach
Wędliny, kiełbaski – również jak powyżej, zawierają sól i konserwanty, szukajmy dobrej jakości
Miód – możemy zacząć go używać np. do słodzenia dań lub herbaty. W wieku 1-2 lat wystarczająca ilość to łyżeczka dziennie. Pyłek pszczeli również możemy podawać po skończonym roku, ale zacznijmy od bardzo małych dawek.
Ocet jabłkowy, balsamiczny – organiczny jest pełen enzymów i dobrych bakterii, które wspierają trawienie i poprawiają wiele funkcji organizmu. Możemy wprowadzić do diety w niewielkich ilościach np. do sałatki
Ryby – pojawiły się już dawno na naszym stole. Ale czy coś się zmienia w rodzajach, które możemy podawać? Raczej nie. Dla małych dzieci polecane są te same ryby co dla niemowląt, czyli morskie tj. łosoś, makrela atlantycka, śledź, dorsz, morszczuk, mintaj, sola, karp, szprot, halibut, pstrąg oraz węgorz. Niezalecane dla dzieci są ryby drapieżne, takie jak okoń, makrela królewska, miecznik oraz rekin. Kumulują one więcej szkodliwych substancji i metali ciężkich.
Wasze pytania:
Czy można (i warto) napary ziołowe jak czystek, miętę czy pokrzywę?
Czystek poprawia odporność u dzieci, ale nie znalazłam literatury, która potwierdzałaby od kiedy można podawać. Dla bezpieczeństwa lepiej poczekać do 3 roku życia. Miętę można podawać teoretycznie od 4 miesiąca, ale ja bym poczekała do skończenia 1 roku. Mentol znajdujący się w mięcie może być toksyczny dla dziecka. Pokrzywa nie jest zalecana do picia dla dzieci. Na większości ziół jest podana informacja, że można podawać je pow. 12 rż, ponieważ nie są prowadzone badania.
Kiedy można i w jakich ilościach wątróbkę?
Wątróbkę (podobnie jak inne podroby) podajemy dopiero po 3 roku życia. Wiele toksyn jest magazynowanych w wątrobie. Jeśli nawet posiadamy zwierzę ze sprawdzonego źródła, musimy uważać, gdyż dzieci w wieku 0-3 mogą spożyć do 2000 UI witaminy A dziennie. 100g wątróbki to już 11000 UI witaminy A.
Czy można szaleć z sałatką z kwiatów jadalnych i mleczy?
Tu nie znalazłam publikacji naukowych, więc zachowałabym ostrożność.
Konsultacja z dietetykiem
Emilia Gierada dietharmony.pl
Źródła:
„O żywieniu i aktywności fizycznej dzieci” Opracowany przez specjalistów z Instytutu Matki i Dziecka pod redakcją prof. dr hab. n. med. Haliny Weker
https://www.1000dni.pl
„Dylematy mamy i taty w kuchni. Poradnik zdrowego żywienia dzieci” Beata Bukowiecka, Marika Furmańczak, Anna Patrzałek, Dorota Sokół, 2017
„Żywienie niemowląt i małych dzieci” Pod redakcją Haliny Weker i Marty Barańskie, 2014